Samenwerking:
1.Bacteriën passen zich aan de natuur aan en aan andere bacterieën.
2.Een kolonie mieren past de natuur aan het mier-zijn.
3.Het mensdom verlaat de natuur en gebruikt zijn zelfbeeld als oriëntatiepunt.
Antonio Damasio zegt*: Ook al stammen we niet rechtstreeks van bacteriën of sociale insecten af, toch denk ik dat het leerzaam is over deze drie lijnen van wetenschappelijke ontdekking na te denken:
- bacteriën zonder hersenen of geest verdedigen hun terrein, voeren oorlog, en handelen volgens iets wat gelijkwaardig is aan gedragsregels;
- ondernemende insecten creëren steden, bestuurssystemen en functionele economieën;
- mensen hebben fluiten uitgevonden, schrijven gedichten, geloven in God, veroveren de planeet en de ruimte er omheen, bestrijden ziekten om lijden te verlichten,, maar vernietigen eveneens andere mensen om er zelf beter van te worden, hebben het internet uitgevonden, ontdekken middelen om het tot een instrument van voruitgang en catastrofes te maken en stellen ook nog eens vragen over bacteriën, ,over mieren, over bijen en zichzelf.
* Antonio Damasio, De vreemde orde der dingen
Het leven, het gevoel en het ontstaan van culturen
Wereldbibliotheek, Amsterdam 2019.
|