1. Het natuurlijke systeem.
De tragedie Koning Oedipus van Sophocles begint met een samengedrongen menigte voor het paleis van koning Oedipus die al 30 jaar onafgebroken regeert over Thebe. Op zijn vraag wat hen naar zijn paleis voert, wordt geantwoord 'de pest, o koning!'.
2. Het sociaal regelsysteem
Oedipus laat een onderzoek uitvoeren naar de oorzaak van de pest en raadpleegt daarvoor het orakel van Delphi.
Het orakel meldt dat de moordenaar van Laļus - de koning die door Oedipus is opgevolgd - zich nog altijd in Thebe bevindt en ook de oorzaak van de pest is. Oedipus zweert dat de moordenaar zal worden opgespoord en gedood.
Dan ontrolt zich de tragedie die zich in het leven van Oedipus - door het noodlot aan zijn oog onttrokken - heeft afgespeeld.
De uitkomst van het onderzoek is, dat Oedipus Laļus, zijn vader heeft vermoord en met Jocaste, zijn moeder is getrouwd. Synopsis
3. Het communicatieve zelfsturingssysteem.
Jocaste verhangt zich
Oedipus steekt zijn ogen uit; vindt dat hij tekort geschoten is in de uitoefening van zijn ambt.
Het zelfbeeld van Oedipus liep achter bij de ontwikkeling van de maatschappij. Het sociale systeem functioneerde evenmin, maar dat was voor Oedipus geen reden daar de schuld te leggen; hij verweet het zichzelf door zijn ogen uit te steken. Ziende blind en blind ziende. Had Oedipus intelligenter dan het Noodlot kunnen zijn? De geschiedenis van Europa in een notedop.
|